karadeniz şivesi

• türkçenin karadeniz dolaylarında, genellikle rize ve trabzon'da konuşulan şivesidir. kuralları şöyledir:
  
  "p" ye "b" demek: mesela pompaya bomba demek
  ilk harf "t" ise "d" demek : (bkz: dobi hasan)
  
  sesli harflerde ingilizce karakterlerden taviz vermemek: bir iki uç dort, dip fakultesi, bir durum bir ayran ...
• artvinden trabzona katar konuşlan şive "celeyirum,cideyirum"'dur
  giresun'da daha farklıdır,"geliyim,gidiyim"'dir
  ordu ve batısına doğru gidildikçe istanbul ağzı ağır basar.. "geliyorum,gidiyorum"
  
  15 yıl önceki şive kullanımı daha fazlaydı, şimdi daha az. tahmini 20 yıl sonra şive ile konuşma bitebilir köyde şurda burda konuşulabilir..çünkü yeni nesil istanbul ağzıyla konuşmayı tercih ediyor..
• nedense bu şivede miş'li geçmiş zaman yoktur, o yüzden fıkraları genellikle şöyle anlatırlar:
  
  "lazın biri amerika'ya gitti, orda gezerken dükkanda bir papağan gördü, papağan ona dedi ki.."
  
  bu durumdan habersiz olanlar da, ilk duyduklarında, anlatılanın fıkra mı, yoksa anlatanın anıları mı olduğunu anlayamazlar.
• aksak'ta uğur yücel'in pek bir başarıyla yaptığı.
  
  (bkz: hırsız polis).
• (bkz: alo galaksi taksi, araba yok)
• hazreti musa asasini kizildenize vurmağinlan bile anladun mi sen,
  kizildeniz ortadan ikiye yarildi,
  hazreti musalan sevdukleri geçtile,
  firavunlan adamlari peşlerinden gidiyidi,
  neluk idi kapanmağa başladi dalagalar firavunun ustine
  hemen kapandi secdeye
  dedi - allahum inandum saa
  -ole kabul olur mi?-
  
  cesedini da kaybetmedi allahun mucizesi
  muslimanlara da buldurmadini
  ibret olsun diye şimdi biritiş muzeumda durii...
  
  (bkz: ishak uzun)
• türk dizilerinde en fazla taklit edilen şive... ve ne yazık ki çoğu başarısız...
• en belirgin özelliklerinden birisi de birinci tekil şahıs ile cümle kurmaya çalışılırken yüklemin başa alınmasıdır.
  
  ör: -gideyirum findukluğa!
  -attim oni dereye! vb.
• karadeniz şivesi diye birşey yoktur, karadeniz ağzıdır doğru olan.
  şive, ağız ve lehçe çok farklı anlamdalardır ama nedense hepsi aynı anlamda kullanılır.
• bilmeyenin lazca dediği bir şive. bilen sayısı çok az olsa da lazca başlı başına bir dildir. karadeniz özellikle de doğu karadeniz şivesi türkçedir, gibidir daha doğrusu.